Wraz z wejściem zmian w Prawie o ruchu drogowym od 1 stycznia 2024 r. pojawił się nowy model obowiązku rejestracji pojazdu przy zmianie właściciela. Zniknął obowiązek zgłaszania nabycia, za to wprowadzono obowiązek rejestracji w określonym terminie.
Wcześniej można było jedynie zgłosić nabycie pojazdu, a przerejestrowanie – choć zalecane – nie było tak precyzyjnie normowane. Obecnie każdy nowy właściciel musi doprowadzić do pełnej rejestracji w ciągu ustalonego czasu, pod groźbą sankcji finansowych.
Dlatego tak ważne jest zrozumienie, kiedy dokładnie rozpoczyna się bieg terminu, jakie wyjątki mogą wystąpić oraz jakie konsekwencje grożą za zwłokę.
Kiedy rozpoczyna się termin i ile on trwa?
Pojazd zakupiony na terenie Polski
W przypadku zakupu auta na terytorium Polski bieg terminu liczy się od dnia zawarcia umowy sprzedaży. Nowy właściciel ma 30 dni kalendarzowych na doprowadzenie pojazdu do rejestracji.
Warto zaznaczyć, że kiedyś popularne było trzymiesięczne (90-dniowe) okienko rejestracyjne dla dealerów – ale obecne przepisy jasno wskazują, że 30 dni obowiązują w większości przypadków.
Pojazd sprowadzony z zagranicy
Jeśli auto zostało nabyte poza granicami Polski lub sprowadzone z kraju Unii Europejskiej bądź spoza UE, również obowiązuje termin 30 dni od momentu sprowadzenia pojazdu na terytorium RP.
Warto przy tym pamiętać, że dokumenty importowe lub adnotacje dotyczące sprowadzenia mogą mieć znaczenie przy formalnościach rejestracyjnych.
Przedsiębiorcy zajmujący się handlem pojazdami
Osoby prowadzące działalność gospodarczą w zakresie obrotu pojazdami mają do 90 dni kalendarzowych na rejestrację pojazdu.
Ten dłuższy termin pozwala dealerom czy firmom handlującym samochodami na organizację logistyki i dokumentacji bez karania ich w razie niewielkiego opóźnienia.
Przypadki dziedziczenia lub nabycia w drodze spadku
Jeżeli zakup auta następuje na skutek dziedziczenia, termin liczy się od dnia prawomocnego postanowienia sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub od aktu poświadczenia dziedziczenia. W takich przypadkach termin może zostać wydłużony – nawet do 180 dni.
Co dzieje się w trakcie formalności – rejestracja czasowa i tryb działania urzędu
Rejestracja czasowa
W momencie złożenia wniosku o rejestrację urząd wydaje pozwolenie czasowe – standardowo na 30 dni – oraz stosowne tablice rejestracyjne (jeśli wymagane). To pozwolenie umożliwia poruszanie się pojazdem w okresie oczekiwania na pełne dokumenty.
Jeśli urząd nie zdąży w tym czasie wydać ostatecznego dowodu rejestracyjnego, możliwe jest wydłużenie tego pozwolenia o kolejne 14 dni. Po wygaśnięciu pozwolenia czasowego bez dokumentacji pojazd nie może legalnie uczestniczyć w ruchu drogowym.
Odbiór dokumentów
Po przetworzeniu wniosku urząd zamawia nowy dowód rejestracyjny oraz, jeśli dotyczy, nowe tablice rejestracyjne. Gdy dokumenty są gotowe, właściciel otrzymuje stały dowód. W praktyce trwa to zwykle od kilku do kilkunastu dni od momentu złożenia kompletnego wniosku.
Czas ten może się wydłużyć z przyczyn proceduralnych – na przykład braków w dokumentacji lub konieczności dodatkowych wyjaśnień – dlatego nie warto zostawiać wszystkiego na ostatnią chwilę.
Sankcje za przekroczenie terminu
Osoba prywatna
Jeśli termin 30 dni zostanie przekroczony, grozi kara w wysokości 500 zł. W przypadku poważniejszego opóźnienia – na przykład gdy termin minie 180 dni – kara może sięgnąć 1000 zł.
Przedsiębiorca zajmujący się handlem pojazdami
Dla firm handlujących samochodami przekroczenie terminu 90 dni to ryzyko kary w wysokości 1000 zł, a w przypadku dużego opóźnienia – nawet 2000 zł.
Warto dodać, że sankcje zależą m.in. od tego, czy to pierwsze naruszenie, jak długo trwa opóźnienie oraz czy właściciel dobrowolnie zgłosił się do urzędu po terminie.
Wyjątki i okoliczności łagodzące
-
Jeśli nowy właściciel sprzeda auto ponownie w ciągu 30 dni od zakupu, nie musi go rejestrować – wystarczy zgłoszenie faktu zbycia do starosty.
-
Zwolnienia dotyczą również sytuacji, gdy pojazd jest objęty zawodową rejestracją lub prowadzona jest działalność w zakresie produkcji albo importu pojazdów.
-
W razie dłuższego pobytu za granicą lub choroby można zwrócić się do urzędu z prośbą o uznanie szczególnych okoliczności i odstąpienie od kary.
Co zrobić, aby nie przegapić terminu?
-
Zaraz po zakupie auta – ustal datę graniczną 30-dniowego terminu i zapisz ją w kalendarzu.
-
Zgromadź dokumenty wcześniej – przygotuj umowę kupna-sprzedaży, dowód rejestracyjny, polisę OC, kartę pojazdu, tablice i badanie techniczne.
-
Złóż wniosek z wyprzedzeniem – urzędy mają często długie kolejki, dlatego nie czekaj na ostatni dzień.
-
Monitoruj status sprawy – wiele urzędów umożliwia śledzenie postępu online lub telefonicznie.
-
Nie zwlekaj z odbiorem dowodu – brak stałego dokumentu po upływie pozwolenia czasowego może skutkować zakazem jazdy.
Zrozumienie zasad przerejestrowania auta i terminów pozwoli ci uniknąć niepotrzebnych kar, stresu i biurokratycznych problemów. Pamiętaj, że sprawne dopełnienie formalności to nie tylko obowiązek, ale też gwarancja, że twój pojazd jest w pełni legalny i gotowy do bezpiecznej jazdy.
